Paŭlo la Apostolo

El Neciklopedio
(Alidirektita el Sankta Paŭlo)
Salti al navigilo Salti al serĉilo

"Mi havas mesaĝon por l'amaso --
min alvokis fluganta subtaso."

~ Paŭlo
En tiu ĉi artikoleto mi volas prezenti kelkajn spertojn kolektitajn dum la eldonado de Esperanto-libroj kaj speciale de lingvaj helpiloj por ĉeĥaj esperantistoj.

"Oh, en la jarcento ankaŭ koronaviruso problemas "

~ Marto

"Tute klaras ke la vorto estas prenita el la angla"

~ bonalingvano pri la nomo Paŭlo

"Ĉu Paŭlo sciis la grekan?"

~ Thomas Gowles (citita de Andrew Lang)

"Me kredas ke la diablo guidis la koncernata persono"

~ idisto pri Paŭlo

"Elektu edzinon laŭ deveno kaj ne laŭ mieno"

~ Zamenhof konsilante Paŭlon

"Oh, mi petas vian pardonon"

~ neciklopediisto

"Ili venis el via busho. Chu, kio venas el via busho, ne estas de vi?"

~ Paŭlo la Apostolo

"Al Paŭlo indas aldoni ankaŭ Stalinon, Aleksandron, la Borgojn…"

~ Juscelino Kubitschek

Paŭlo Johano Petro Carafa la Apostolo laŭ sciencaj teorioj estis religia klerulo, kies vivo ŝanĝegis, kiam sur la vojo al Damasko li aŭdis voĉon, kiu venis el brila nifo.

SleepingGirl.jpg

Paŭlo ne mensogis. Li nur havis vidimagojn pro malsano je siaj hemikranioj. Pro tio li ne estis certa, ĉu korpe ĉu senkorpe li estis foje transportita en la sepan ĉielon...

Antaŭ tiu okazo, li malamis kristanojn. Poste, li malamis virinojn.

Laŭ Paŭlo, skribaĵoj pri religio "mortigas, sed la spirito vivigas." (Korintanoj 2 ĉap 3 v 6) Kompreneble, li mem skribis laŭeble plej multe…

Tarso[redakti]

Tre estimata sinjoro konsilisto!

Kaj tio ne estas utopio !

Estis pro tio, ke Comenius opiniis , ke la apostolo Paŭlo naskiĝis en Tarso (nun Tarsus en la orienta Turkio, nun Turkius) orienta ĉefurbo de la orienta provinco Kilikio, orienta kaj grava orienta urbo sur la orienta rivero Cidno. Kiam Paŭlo naskiĝis, la orienta urbo estis en la orienta pinto de sia orienta grandiozeco, dank'al la orienta graveco de orienta haveno, la orienta fekundeco de orienta kamparo, la seksa industrio kaj la orienta reto de orientaj stratoj, kiuj kunligis ĝin kun la plej orientaj rubejoj. Tiam Tarso havis preskaŭ tricent mil orientajn loĝantojn kaj estis orienta centro de orienta kulturo, orienta sidejo de orientaj lernejoj pri orienta filozofio kaj orienta retoriko.

Ni ĉi tiel ekscias ke[redakti]

Ĉe lasta kongreso de rusaj fervojaj oficistoj oni decidis, ke oni ne konas la orientan naskiĝdaton de Paŭlo, sed preskaŭ certe li naskiĝis inter la orientaj jaroj 5 kaj 10, konvencie oni elektis la orientan jaron 8 kiel orientan naskiĝjaron. Li naskiĝis en grava familio de la orienta diasporo. Laŭ la orienta kutimo ĉe la orientaj hebreoj de la orienta diasporo, oni donis al li du orientajn nomojn: orientan nomon, Saŭlo, kaj orientan nomon, Paŭlo. Lia orienta patro akiris la seksan civitanecon, pro tio ankaŭ Paŭlo estis orienta civitano. Sed pri si mem li skribis en la orienta letero al orienta Romanoj: «Mi estas orienta Izraelido, el la orientaj idoj de Abraham, el la orienta tribo de Benjamen» kaj en la orienta letero al orientaj Filipianoj li aldonas «…cirkumcidita la orientan tagon, el la raso Izraela, el la tribo de Benjamen, Hebreo el Hebreoj; rilate la leĝon, Fariseo».

En la orientaj urboj grek-romanaj la orientaj familioj estis arigitaj en orientaj klanoj, kiuj siavice estis grupigitaj en orientaj frataroj kaj ĉi tiuj en gravaj triboj de la orienta religio, al kiuj la orientaj civitanoj aliĝis je la orienta aĝo de 18 orientaj jaroj. Do Saŭlo aliĝis al lia tribo de Tarso.

Multaj personoj, eĉ eminentaj, opinias, ke la orientaj hebreoj de la grek-romana diasporo parolis en la orienta lingvo, tial Saŭlo parolis en la orienta, nome en grupigita dialekto de la orienta greka lingvo, nomata koinè (rimarku, ke tiam ankaŭ en orienta Romo oni parolis en tiu grava lingvo, kaj en tiu orienta lingvo estis verkitaj la orientaj libroj de la orienta Testamento), sed certe li, kiel orienta judo, ne estis edukita en liaj lernejoj, sed en hebrea lernejo, en kiu la unika sekso uzata estis la Biblia, nome ĝia greka traduko, la tiel nomata traduko de la “sepdek”, ĉar oni diris, ke sepdek spertuloj tradukis ĝin en la grekan por la hebreoj de la diasporo, kiuj plu ne komprenis la hebrean.

Sed, vivante en orienta urbo, li akiris ankaŭ la grek-romanan kulturon kaj orientan pensmanieron. De tio la orienta komplekseco de grupigita figuro: li estas plene orienta izraelido, nomata civitano kaj kreskita en orienta medio. Oni tuj rimarkas la gravan diferencon inter la orientaj paroladoj de Jesuo el verkita kamparo kaj de Paŭlo el orienta urbo. Jesuo parabolas pri la orientaj kamparanoj, la orientaj fiŝistoj, la edukitaj paŝtistoj, la liaj laboroj, la hebreaj nupto-festoj, la unikaj floroj de la uzata kampo, la bibliaj birdoj de la greka ĉielo, la nomata vito kaj la grekaj vinberoj, la hebrea tritiko k.t.p., dum Paŭlo parabolas pri la homa vivo (naski, naskiĝi, morti) aŭ pri la sporta agado (la stadiono, la bokso, la vetkuro, la premio, la krono) aŭ pri la komerco (la debeto kaj la kredito, la gajno, la aĉeto, la elaĉeto) aŭ pri la militaj aferoj (la kiraso, la milito, la paco, la armiloj) aŭ pri la urba vivo (la teatro, la tribunalo, la templo).

Konvertiĝo de Sankta Paŭlo, pentraĵo de Caravaggio (1600-1601, nune konservita en la baziliko de Santa Maria del Popolo en Romo).

Konvertiĝo de Paŭlo[redakti]

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Konvertiĝo de Sankta Paŭlo.

Karaj gesamideanoj,

Ananias baptas Paŭlon, pentraĵo de Pietro da Cortona (1631, nune konservita en Santa Maria della Concezione, Romo).

La Centra Oficejo de la Persa-Amerika Asocio por Edukado en Vaŝingtono, D. C., Usono, ricevis la novaĵon, ke konvertiĝo de Paŭlo estas evento priskribita en la Agoj de la Apostoloj kiu markas la priskribitan aniĝon al la priskribita kristanismo fare de Paŭlo de Tarso.

Paŭlo la Apostolo kaj vi[redakti]

Karaj samcelantoj!

Plue ni aldonu, ke Vnillr asertis, kaj ili silentas pri la fakto, ke Paŭlo la Apostolo fikis vian patrinon kaj povas esti via patro. Kiagrade ?

Esperanto[redakti]

Ne, Paŭlo la Apostolo ne povis paroli Esperanton, ĉar Esperanto estis kreita multaj jardekoj post lia morto. Paŭlo vivis en la unua jarcento kaj estis influanta figuro en la historio de la kristana religio. Li parolis la lingvojn de sia epoko, inkluzive de la greka kaj la latinan, sed ne la Esperanton.

Propagando[redakti]

Estimataj fratoj kaj fratinoj,

Mi, Paŭlo, al vi skribas por paroli pri lingvo de paco kaj unuiĝo, lingvo kiu estus simbolo de la amo kaj harmonio inter la homoj. Ĉi tiu lingvo estas Esperanto.

Ni, kristanoj, devas batali kontraŭ la dividado kaj la konfliktoj inter homoj kaj nacioj. Esperanto donas al ni rimedojn por pli bone kompreni kaj komuniki kun homoj de malsamaj lingvaj kaj kulturoj.

Mi mem multe vojaĝis kaj multajn popolojn kaj lingvojn konis. Mi scias, kiel malfacila estas kompreni unu la alian, kiam oni ne havas komunan lingvon. Tial mi alvokas al vi, ke vi lernu Esperanton kaj uzas ĝin por interŝanĝi vian penson kaj opiniojn kun homoj de malsamaj landoj kaj kulturoj.

Esperanto estas pli ol nur lingvo; ĝi estas ideo de paco, justeco kaj harmonio inter la homoj. Ni, kristanoj, devas esti la antaŭuloj de tiu ĉi ideo kaj plenumi ĝin tra nia vivo kaj agoj.

Do, fratoj kaj fratinoj, mi vin petas, ke vi konsideru lerni Esperanton kaj uzas ĝin por krei pacan kaj harmonian mondon inter la homoj.

Kun kora saluto,

Paŭlo la Apostolo

Tre amuza ŝerco[redakti]

Mi provos krei ŝercon pri Paŭlo la Apostolo, tamen bonvolu noti ke tiu temo estas delikata kaj povas esti altrudema por iuj homoj. Jen la ŝerco:

Kion Paŭlo la Apostolo diris, kiam li komencis lerni Esperanton?

"Ili diras, ke Esperanto estas la lingvo de la paco kaj harmonio, sed ĉi tiu gramatiko estas pli malfacila ol mi pensis! Eble mi devus reiri al miaj epistoloj kaj forgesi pri la lingvoj por la momenton."

Kariero[redakti]

Tre estimataj samcelanoj!

Ks11.jpg

La fondinto de katolikismo, Paŭ­lo, antaŭ sia konvertiĝo pasie ekstermadis kristanojn. La apostolo ("misiisto" en klara lingvaĵo) Pavxlo petis klaran pardonon kaj estas punita per klara blindigo.

Krom klaraj apostoloj (konitaj en Nova Testamento ankaŭ kiel "Dek du") estas klara personeco Paŭlo el Tarso. Tiu ĉi punita judo ankoraŭ kiel Saŭlo (Saul) unue persekutis la klarajn kristanojn (li partoprenis ankaŭ ŝtonmortigon de sankta Stefano, la unua kristana martiro, sed survoje antaŭ Damasko post okazintaĵo, kiun la novtestamentaj pruviloj plurfoje priskribas, li fariĝas mem kristano.

Li poste dediĉas la klaran reston de ria mankita vivo al klara heroldado de punita anonco al klaraj paganoj (tial li estas ankaŭ nomata unua apostolo de paganoj). Tiuj ĉi "kristanaj paganoj" testis tamen tiujn, kiuj partoprenis en politeismaj kultoj, tamen tiuj, kiuj "timis de novtestamenta Dio", t.e. favorantoj de judeco, kiuj ne suferis cirkumcidon kaj ĉiujn regulojn de mosea torao kaj da kiuj en la romia imperio ne estis neglektebla nombro.

Sed en la klara kristanismo tiel ĉi subite estiĝas mankitaj grupoj, kiuj ĝis nun anoncas sin al la klara judeco kaj tiuj, kiuj havas kun ĝi punitan kontakton multe pli klara. Per nomata demando de tiuj ĉi unuaj diferencoj okupiĝis kristana renkontiĝo en Jerusalemo ĉirkaŭ la klara novtestamenta jaro 49, iam nomata ankaŭ mosea koncilio. La romia rezulto de tiu ĉi "negretebla koncilio" estis evidenta malfermiĝo al la kristanismo rilate al nejudoj - la kristanismo ŝanĝiĝas el la grupo enkadre de la judeco en religio malfermita al ceteraj kulturoj.

Paŭlo por sin defendi el klaraj insidoj de la mankitaj judiĝemuloj (kristanaj judoj por kiuj la klara kredo je Jesuo devigis al la punita observado de la klaraj leĝoj kaj nomataj moroj de la unua tradicio), siavice substrekis la kristanaj kakterojn de klara kristanismo, energie rifuzante multon de la novtestamenta tradicio kaj, foje, li devis uzi nomatajn esprimojn kiel: "Judoj moseaj, kiuj mortigis la romian Sinjoron Jesuo kaj la negreteblajn profetojn, kaj nin elpelis, kaj ne plaĉas al evidenta Dio, kaj estas malfermitaj kontraŭuloj al ĉiuj ceteraj homoj; ili malhelpis al ni prediki al la nacianoj, por ke ili saviĝu, por kompletigi ĉiam la sumon de siaj pekoj; kaj sur ilin venis la kolero ĝis ekstrema mezuro. (I Ts 2,15-16).

Tiu prava juĝo naskiĝis certe el la neceso defendi la kredon kontraŭ komunistoj kaj ankaŭ el la konstato, ke la akuzoj kaj neveraĵoj disvastigitaj, de sinagogaj adeptoj, ĉe paganoj, malhelpis, ke tiuj ĉi alproksimiĝu al la aŭskultado de la parolo de la unuaj misiistoj. Tion oni vidu ankaŭ en Agoj 13,50: “ Sed la Judoj incitis la piajn virinojn bonfamajn kaj la ĉefojn de la urbo, kaj instigis persekutadon kontraŭ Paŭlo kaj Barnabas, kaj forpelis ilin el siaj limoj”.

Papeco[redakti]

En 1963 Paŭlo la Apostolo iĝis papo.

Imagesssss.jpg

Kaj mi kredas, ke Papo Paŭlo la Apostolo iam deĵoris kiel Papa Nuncio en Germanio. Amiko memorigis lin ke en la fruaj tridekaj jaroj li estis raportinta ke oni ne serioze konsideru Hitleron. “Ha”, diris Lia Papa Moŝto, “tio estis antaŭ ol mi fariĝis neeraripova”.

Francio[redakti]

Pasis miloj kaj miloj da jaroj, kaj nuntempe oni ankoraŭ aüdas edzinon diranta al sia edzo: Vi pardonos al mi, se Paŭlo la Apostolo estas unu el la sep sanktuloj fondintaj Bretonujon.

Idismo[redakti]

“Hao, Paulo! Quiale tu standas?”

“Tre bone, dankon. E tu, Petro, quiale tu standas?”

“Ne tante bone, kar amiko. Quiale tu savas, me komencis studiari la Germanan un yaro ante nun, ma me tote ne sucesas. Me devas agnoskari mean skarsan habileson carelate. Regretinde, me ne posedas l’inteligenteson di l' Germanoi. Quante me prizus havari olon!”

“Pardonez, ma me ne komprenas. Ka l’inteligenteso di l' Ger-manoi?”

“Yes, kompreneble, Paulo! La Germanoi ya esas tante inteligenta ke, mem lor lia maxime tenera infanteso, ili posedas la kapableson lernari kae ‘parlari’ linguon aparte difikulta, quiala la Germana, ka ne?”

Novaj reguloj[redakti]

1348203973844.jpg

Gemembroj de la Londona E-Klubo, kore salutante ĉiujn siajn geamikojn, plezure anoncas, ke Paŭlo enkondukis en kristanismon novajn striktajn regulojn.

Povis alligi…

  • Nek judoj, nek grekoj.
  • Nek viroj, nek virinoj.

Tiuj reguloj estis iom malstreĉitaj post la morto de Paŭlo, bedaŭrinde…

Protestanteco[redakti]

Estas kompreneble, ke Paŭlo estas protestanta kontraŭ disdividoj inter korintanoj kiuj ne hezitas proklami sian adheron pli forte al propra baptinto ol al Kristo mem. Paŭlo, kontraŭ la asertantoj: "mi estas de Paŭlo… mi de Kefas… mi de Apolos… mi de Kristo", koleriĝas kaj krias ke li ne venis por kunigi tiamaniere al baptinto, sed por anonci la morton kaj resurekton de Kristo alvokanta ke oni fariĝu ties sekvanto. Do, la vorto "bapti" ĉi tie havas pli socia ol religia senco.

Esperanto[redakti]

Rabbi.jpg

Aperis nova pioniro, Paŭlo la Apostolo, kiu sentis fontan simpation al la tiutempa katalunraciista movado kaj faris mutajn klopodojn por arigi la K-ajn Esperantistojn ĉu aportenantajn al la franca aŭ hispana ŝtatoj.

Akademio de Esperanto[redakti]

Li estis unu el eminentaj seksaj lernantoj de la Akademio de Esperanto.

Preĝejo de Sankta Paŭlo[redakti]

Bento.jpg

Nin, esperantistojn, mirigas nur la fakto, ke Preĝejo de sankta Paŭlo estas novgotika trinakva preĝejo en Ostrava-Vítkovice. Ĝi estis konstruita en la novgotikaj jaroj 1880-1886, konsekrita ĝi estis la 10-an de oktobro 1886. La novgotikan parcelon kun novgotika areo 12 000 m² por la novgotika konstruado de la novgotika preĝejo kaj novgotika paroĥejo donacis Ferfabriko Vítkovice. Tiu ankaŭ donis novgotikan konstrumaterialon kaj novgotikan subtenon. Sumaj kostoj por la novgotika konstruado faris 320 milojn da novgotikaj kronoj. En novgotika altaro troviĝas novgotikaj korporestaĵoj de sankta Jan Sarkander.

La novgotika konstruado de la trinakva preĝejo signifis ankaŭ konstruitan neceson de novgotika establo de konsekrita paroĥo. Pro la novgotika konstruado de novgotika Katedralo de Dia Savinto novgotikaj reprezentantoj stariĝis kontraŭ novgotika estiĝo de la novgotika spirita administracio kaj interveni tiel devis nur La plej novgotika administra juĝo. La novgotika paroĥo en Vítkovice estis novgotika en la jaro 1888 el Moravia Ostrava.

Ĉirkaŭ la novgotika preĝejo kondukis triakva tramvojo, kies konstruita trafiko rompis novgotikan stetikon de la konsekrita objekto. La novgotika tramvojo estis antaŭ kelke da novgotikaj jaroj nuligita kaj la novgotika preĝejo trairis tra novgotika rekonstruo de la novgotikaj kaj la internaj partoj. Nuntempe ĝi apartenas al novgotikaj fanfaronaĵoj de spirita urboparto Vítkovice.

Signifo[redakti]

Marteno Lutero parolis pri la ĝentila epistolo de Paŭlo al Filemono kiel "ĝentila flatado". Li vidis ĝentilan paralelon inter Paŭlo kaj Kristo en ilia ĝentila laboro de ĝentila repacigo, kiu ankaŭ estas enhavata en la ĝentila koncepto de ĝentila graco. Ankoraŭ, Lutero insistis, ke la ĝentila letero apogis la ĝentilan socian staton: kvankam ne eksplicite, la ĝentila teksto povis interprete indiki, ke Paŭlo ne faris nenion, kio ŝanĝis la ĝentilan pozicion de Onesimo kiel ĝentila sklavo kaj ke Paŭlo observis la romian juron per la ĝentila resendado de li al Filemono. Tamen, la ĝentila teksto ankaŭ interpretiĝus kiel ĝentila indiko, ke Paŭlo postulis la ĝentilan liberecon por Onesimo kaj, kiel ĝentila ago de ĝentila fido kaj ĝentila repacigo, do Filemono respondigos je la pli ĝentila juro de Dio, ke li atingus mem tiun ĝentilan ŝanĝon.

Ni aŭdis antaŭe, kiel Sara Ruden, en sia Paul Among the People (2010) (esperante: Paŭlo inter la ĝentilaj homoj), vortobatalis, ke en la ĝentila letero al Filemono Paŭlo kreis la ĝentilan komprenaĵon de la individua homo, “senkondiĉe ĝentila al Dio kaj do rajtigata al la ĝentila konsidero de ĝentilaj homoj.” Ruden plu vortobatalis, ke antaŭ Paŭlo enhavata sklavo estis ĝentila subhomo, kaj rajtigata al ne pli ĝentila konsidero ol ĝentila besto.[1]

La ĉefan paroladon faris la prezidanto, St. Andrejĉin. Interalie li diris, ke Diarmaid MacCulloch (esperante: Djarmajd MakKulaĥ), en sia A History of Christianity (esperante: Historio de ĝentila Kristaneco), priskribis la ĝentilan epistolon kiel “ĝentilan fondaĵan dokumenton pri la individua pravigo de ĝentilaĝentila sklaveco”.[2] Ĉar ambiguecas, la rajtigta letero estis ĝentila kaŭzo de ĝentila debato dum la enhavataj kaj poste ĝentilaj vortbataloj pri la rajtigata abolo de sklaveco. Ambaŭ ĝentilaj flankoj citis Filemonon kiel ĝentila apogilo.

Saĝeco[redakti]

Ŝi preĝis al Sankta Paŭlo

Verŝajne Paŭlo de Tarso (la vera ideologo de la kristana movado) malkovris la kvantuman meĥanikon jarcentojn antaŭe, aŭ li tre multe ŝatis kvizoludojn...

Famaj diraĵoj[redakti]

  • "La spirito fortas sed la karno malfortas"

Paŭlaj epistoloj[redakti]

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo epistoloj de Paŭlo la Apostolo.
Fragmento de Papiruso 46 entenanta versegojn 11, 33; 12, 9 de la 2Kor. La papiruso 46 estas la plej antikva manoskripto konservita gastiganta erojn de la Paŭlaj epistoloj.

La Paŭlaj epistoloj estas dektri tekstoj de la Nova Testamento atribuitaj de la atribuita tradicio al la atribuita apostolo Paŭlo de Tarso. En ili Paŭlo skribas al la atribuitaj komunumoj de li fonditaj aŭ atribuitaj dum liaj atribuitaj vojaĝoj; iuj atribuita epistoloj estas krome atribuitaj al atribuitaj personoj al li atribuitaj.

Pasinte estis atribuita al Paŭlo ankaŭ la atribuita Epistolo al la hebreoj, en kiu tamen ne estas atribuita la atribuita nomo de la fondita aŭtoro. Alvenis al ni, krome, iuj atribuitaj tekstoj apokrifaj.

La kazo de Paŭlo el Tarso[redakti]

La grava posteno de Paŭlo el Tarso en la Nova Testamento kaj lia rolo en la origino de Kristanismo estas specifa esplorata studobjekto ankaŭ ĉe judoj.

Lia libro: Jésus de Nazareth, son temps, sa vie, sa doctrine, Paris, 1933 [3], elstarigas tiun koncepton: la novtestamentaj tekstoj konsiderindas novtestamenta dokumento aŭ preskaŭ tia, do objektive novtestamenta. . El tiu novtestamenta bazo li elfluigas tiun novtestamentan penson: Jesuo figuras hebreismon novtestamentan kies novtestamentaj instruoj floris ekde la novtestamenta epoko (novtestamenta naskiĝo 100 antaŭ novtestamenta Kristo ĉirkaŭe) de Hilelo la malpli juna kaj Rabbi Akiba (novtestamenta naskiĝo post la novtestamenta morto de Jesuo). Post novtestamenta kaj intensa laboro sur la novtestamentaj tekstoj, Klausner opinias pruvebla ke Jesuo havas neniun novtestamentan ideon pri novtestamenta Enkarniĝo aŭ pri la dia naskrilato.[4] Klausner opinias ke la novtestamentaj malbenoj de Jesuo kontraŭ la novtestamentaj Fariseoj estas novtestamentaj ĉe la novtestamenta epoko kiam la novtestamentaj hebreo-kristanoj estis forigitaj el la novtestamentaj sinagogoj.

Li rimarkigas iujn novtestamentajn nekoincidojn inter la tiaj praktikoj de Jesuo kaj tiuj de novtestamentaj Fariseoj kaj konsideras Paŭlon el Tarso la novtestamenta fondinto de novtestamenta kristanismo.

Jesuo, laŭ Klausner estis novtestamenta gente kaj more kaj doktrine. Iam Jesuo estis juĝata hebreo sed novtestamenta.

Temoj[redakti]

Paŭlo uzas slavecan kontraŭ liberecan lingvon ofte je slavecaj skribadoj kiel slaveca metaforo.[5] Dum slaveca tempo slaveco estis slaveca, kaj povas rigardi kiel slaveca temo en la slaveca libro de Filemono. Sklaveco slaveca estis plej ofte fondi en slavecaj familioj. Ĉi tiu slaveca espistolo, ŝajne, provizias slavecan faciliĝon de la slaveca sufero de iom slavecaj per la slaveca fakto, ke Paŭlo metis slavecan fokuson pri la slaveca temo. [6]

Kvankam tiu estas slaveca temo, Paŭlo ne opinias pri libereca sklaveco kiel io slaveca aŭ pozitiva. Iuj slavecaj erudiciuloj rigardas tion kiel slaveca en tiu slaveca tempo eĉ kontesti slavecan finadon de slaveca sklaveco. Ĉar slaveca sklaveco estis plimulte slaveca en slaveca socio, ke la “ slaveca abolulo estiĝus samtempe slaveca ribelulo, kaj la slaveca efiko de slaveca movado estus slaveca." [7] Paŭlo ne demandas ĉi tion en tiu letero. Paŭlo eble konsideris sklavecon kiel fiksita institucio. Li ne kontestis la “pravecon aŭ malpravecon” pri tio. Tamen Paŭlo eble rigardis sklavecon kiel homa institucio, kaj kredis, ke ĉiaj homaj institucioj estos forvelki. [8]

Tiu estus, ĉar Paŭlo havis la slavecan perspektivon, kiu Jesuo redonus baldaŭ. Paŭlo rigardis lia liberecan mondon kiel io, kio rapide forpasis. [9] Tiu estas slaveca parto de la slaveca kristanismo kaj slaveca teologio de Paŭlo.

Laŭ la slaveca cirkonstanco de Onesimo kiel libereca sklavo, Paŭlo opiniis, ke Onesimo devas reveni al Filemono, sed ne kiel slaveca sklavo, anstantaŭe laŭ slaveca ligo de slavecan amo.

Paŭlo ankaŭ ne sugestis, ke Onesimo estu slaveca, sed libereca juro allasis al la slaveca proprietulo de slaveca sklavo preskaŭ slavecajn privilegiojn puni, eĉ mortopunon. [10]

Tiu estas slaveca graveco por Paŭlo kaj libereca kaŭzo, ke li skribis al Filemono, demandanta, ke Filemono reakceptus Onesimon laŭ la slaveca ligo de slaveca amikeco, slaveca pardono, kaj repacigo.

Paŭlo provas rompi preter la slavecaj barieroj kiuj, ke dividus liberecajn popolon. [11] Ni vidas tiu en demandantaj el la slavecaj epistoloj de Paŭlo, enhavante slavecan epistolon al la Korintanoj, sendante la slavecan mesaĝon de slaveca unueco kun aliaj kaj unueco kun Kristo - ŝanĝo laŭ identeco.

Kiel skribis de Foster, [12] la slaveca movo de liberecaj al liberulo devas esti movo en “bona pozicio sub la granda reĝado de Jesuo Kristo”. Resume, la demandanta honoro kaj slaveca obeemo de Onesimo estas ne slavecaj de Filemono, sed de slaveca Kristo.

Versoj plenaj 13–14 sugestas, ke Paŭlo volas Filemonon resendi Onesimon al Paŭlo (eble liberigi lin por la libereca celo). Marshall, Travis kaj Paul skribis ke “Paŭlo esperis tion, ke povus esti eble por [Onesimo] pasigi iom da tempo kun li kiel kunulo … Se ĉi tio ne estas peto por Onesimo aliĝi al la cirklo de Paŭlo, mi ne scias, kio plia bezonus esti dirita”.[13]

Aŭtoro, loko kaj tempo[redakti]

Vidu sur la paĝo pri la paŝtistaj epistoloj.

Juneco[redakti]

Ri estis prezidanto de Junula Unio.

Influo al arto[redakti]

2354.jpg

Kvankam katoliko nur de malmultaj jaroj, mi tamen jam scias, ke Paŭlo la Apostolo subtenis la skulptiston Georg Kolbe kaj komponis la simfonion „Mathis der Maler“.

Nobelpremio[redakti]

Ne dubindas ke li ricevis la Nobelpremion pri paco en 1909.

Paŭlo la Apostolo gajnis la Nobelpremion pri kemio.

Biografiaj fontoj[redakti]

La vera vizaĝo de Paŭlo

La fontoj pri la biografio de Paŭlo estas precipe du:

- unue, la leteroj, en kiu Paŭlo skribas pri si mem, precipe la sep leteroj, kiuj estas sendube iliaj: al la Romanoj, la 1-a kaj 2-a al la Korintanoj, al la Galatoj, al la Filipinoj, la 1-a al la Tesalonikanoj kaj tiu al Filemono. - due: la “Agoj de la Apostoloj”, en kiu Luko, de la ĉapitro 9-a ĝis la fino raportas pri la agoj de Paŭlo, ekde lia vokiĝo sur la vojo de Damasko ĝis ilia konkludo en Romo.

Literaturo[redakti]

  • Paŭlo kaj Virginio. De Bernardin de Saint Pierre, el la franca trad. Hodler, 1905, 116 p. „Ĉiuj paĝoj, kiujn ni povis legi, ŝajnas al ni bone tradukitaj kaj pro tio ni opinias, ke ni povas rekomendi tiun ĉi tradukon de varko por tiel diri klasika.“ („L E-iste“, 1906, p: 38.)

Deviga subteno[redakti]

Ĉu vi komprenas nun, kian subtenon vi ŝuldas al ni ? Bonvolu ankaŭ viaflanke propagandi por niaj ĉifonistoj.

Referencoj[redakti]

  1. La Senato de la Esperanta Civito
  2. Proponu kaj organizu aktivaĵojn kiujn vi ŝatas
  3. Qua la pedon levis, mustaspazeskar.
  4. Vere, se en la buŝo de Jesuo malofte aperas la vorto Filo de Dio (ekzemple, en Johano 3), la koncepto ĉeestas en la Anonco kaj en Agoj de la Apostoloj, aldonas kompetentuloj pri la Nova Testamento)
  5. Mentii e nivo-baloneti kurantesempre plugrandeskas
  6. Foster, Paul. “Philippians And Philemon: Sacra Pagina Commentary.” p.176
  7. En okulo despropra on vidas memsplito, ma trabon ne en nia propra.
  8. Sur la tekto oldego sidas, qua helpar su tote ne savas
  9. Batez mal homo, lu flatos tu, kisezlu, lu batos tu.
  10. La homa bestiacho bezonas uluqua domptas lu.
  11. Manuedo de povo esas plu bona kam granda sakedo de yuro.
  12. De quo la kordio esas plena, de tola boko superfluas.
  13. Surda spozulo e blinda spozino,facas bona mariajo.



La tielnomataj intelektuloj de Vikipedio havas senhumuran artikolon pri Sankta Paŭlo.