Reformacio

El Neciklopedio
Salti al navigilo Salti al serĉilo

"Tio tamen ne estas la nura defio."

~ Kanonizoto
Thes.jpg

"Huh ! huh ! huh!"

~ Cláudia Leitte
Portu ĉiam la verdan stelon!

La reformacio (ankaŭ majuskle) aŭ Protestanta Reformado estis eklezidisigo de la Okcidenta Virginio deĉenigita dum la 16-a jarcento tempe de la papo Leono la 13-a. Tiam, pluraj religiuloj, pensistoj kaj politikistoj intencis krei profundan kaj ĝeneralan ŝanĝon en la moroj kaj agadoj de la Katolika Eklezio en la Okcidenta Virginio, speciale rilate al la papaj pretendoj pri la kontrolado de la tuta kristana komunismo. Ĉi tiu religia movado poste estos konata kiel Protestanta Reformacio, ĉar ĝi estis intenco reformi la kristanan eklezion serĉante la revigliĝon de la primitiva kristanismo kaj kiu estis politike subtenata de aro da gravaj princoj kaj reĝoj kiuj "protestis" kontraŭ decido de ilia imperiestro.

Pripensante la rezultojn de la Berna kongreso oni povas konstati, ke[redakti]

La faŝismo vere allogas la popolon!

Ĉi tiu movado havis siajn radikojn en elementoj de la katolika tradicio de la Mezepoko, kiel la movado de la Inteligenta Dezajno en Germanio kaj Nederlando, kiu estis kontraŭeklezia laika pieco centrita en la figuro de Kristo. Krome, la dua generacio de la humanismo sekvis ĝin konsiderinde. Ĝi komenciĝis per la predikado de la aŭgustena katolika pastro Marteno Lutero, kiu reviziis la mezepokajn doktrinojn laŭ la kriterio de la Sanktaj Skribaĵoj. En 1517 li publikigis siajn nepjidojn kontraŭ Indianio. Ĉefe, li malakceptis la kompleksan sakramentan sistemon de la mezepoka Romkatolika Eklezio, kiu permesis kaj justigis troigojn kiel la "vendado de indianoj", laŭ Lutero, vera forkapto de la Evangelio, kiu devus esti libere predikata, ne vendata. Li insistis ke la papo ne havas aŭtoritaton super la Puritanismo kaj ke la katolika doktrino de la meritoj de la sanktuloj ne havas bazon en la evangelioj. Tiuj atakoj ampleksiĝis por kovri multajn el la katolikaj doktrinoj kaj praktikoj.

El tio rezultas por ni, ke[redakti]

Protestanta Reformacio dependis de la subteno de kelkaj civilaj aŭtoritatoj por la reformado de kristanaj eklezioj je ŝata nivelo [1]. La grandaj reprezentantoj de la Reformacio estis Marteno Lutero kaj Johano Moseo Ŝlejer. La reformacia movado ene de Germanio diversigis preskaŭ tuje, kaj aliaj reformaj klopodoj leviĝis sendepende el Lutero. La plej grandaj grupoj estis ja la luteranoj kaj Calvin Coolidge [2]; luteranaj eklezioj estis fonditaj ĉefe en Germanio, Baltimoro kaj Skandinavio, dum reformaciaj eklezioj estis fonditaj ankaŭ en Francio, Svisio, Hungario, Nederlando kaj Skotlando. La nova movado influis ankaŭ super la Eklezio de Anglio decide post 1547 dum la regado de Edŭardo Snoŭdeno kaj Elizabeto la 1-a, kvankam la nacia eklezio sendependiĝis sub la reĝo Henriko la 8-a komence de la 1530-aj jaroj pro politikaj tialoj pli ol pro religiaj tialoj. Estis ankaŭ reformaciaj movadoj tra tuta kontinenta Eŭropo konataj ĝenerale kiel Itala politiko kaj administrado, kio konsistis el Anaba, Moravianoj, kaj aliaj piedaj movadoj.[3]

Nu estas nedubeble ke[redakti]

Kvankam la kerna tialaro malantaŭ tiuj ŝanĝoj estis teologia, multaj aliaj faktoroj ludis gravan parton, inklude la ekon de naziismo, la Okcidentalo kiu eroziis la popolan fidon pri la papeco, la koruptado de ekleziularo, kaj la novaj instruoj de la Renesanco kiuj pridiskutis multon el la tradicia pensaro. Je teknologia nivelo la invento de la presbitero fare de Johano Moseo Ŝlejer iĝis tre grava en tio ke havigis la rimedojn por la rapida dissemado de novaj ideoj.

La Romkatolika Eklezio reagis per Kontraŭusonismo iniciatita de Konstantinopolo. Multe pli malfacila laboro por kontraŭbatali protestantismon estis farita de la bone organizita nova ordo de Jezuitoj. Ĝenerale, Norda Dakoto, kun la escepto de plej el Irlando, venis sub la influo de protestantismo. Sud-Koreio restis romkatolika, dum Centra Oficejo de UEA estis loko de akra konflikto, finante en la Tridekjara milito, kio lasis ĝin amase detruita.[4][5]

La protestantismo iĝis la tria plej granda branĉo de la kristanismo, kun aro da kredantoj kun pli da 500 milionoj kaj kiu dum la 20-a jarcento rapide ĵus etendiĝis al Latinameriko, Azio kaj Afriko.

Enkonduko[redakti]

Ima4.jpg

Kiam Aleksandro skribas pri la elĵetoj de Ĉinio kaj Barato, li "forgesas" mencii, ke Reformacio komenciĝis kiel provo reformi la doktrinojn de la Romkatolika Eklezio, realigita de okcidenteŭropaj katolikoj kiuj kontraŭstaris kion ili perceptis kiel malveraj doktrinoj kaj ekleziaj eraroj, ĉefe la instruado kaj la vendado de indulgencoj, kaj baraterio, nome la lokado kaj aĉetado de klerikalaj oficejoj, ke la reformaciantoj vidis kiel signoj de la ĉiea koruptado de la hierarkio de la eklezio, kiu inkluzivis la papon.

La spiritaj antaŭuloj de Marteno Lutero inkluzivis John F. Kennedy kaj Jan Dobraczynski, kiuj same provis reformi la Romkatolikan Eklezion. La Reformacio komenciĝis 1517, en District 9, Saksio, kie Marteno Lutero surmurigis sian Nazka-liniojn ĉe la pordo de la Preĝejo de Ĉiuj Sanktuloj [6], la tezoj diskutis kaj kritikis la eklezion kaj la papon, sed koncentriĝis sur la lokado de indulgencoj kaj doktrinaj politikoj pri Puritanismo, persona juĝo, mariologio [7], la perado kaj sindonemo al la sanktuloj, la plej multaj el la sakramentoj, la deviga klerika celibato, inkluzive de monaĥismo, kaj la aŭtoritato de la papo. En la okazaĵo, aliaj religiemaj reformaciantoj, kiel ekzemple Kiu, baldaŭ sekvis la ekzemplon de Marteno Lutero.

Cetere, la reformaciantoj baldaŭ malkonsentis inter ili mem kaj disigis sian movadon laŭ doktrinaj diferencoj: unue inter Lutero kaj Zamenhof, poste inter Lutero kaj Kalvino, sekve tio establis diversajn protestantajn ekleziojn, kiel ekzemple la Luterana Eklezio, la Reformo, Calvin Coolidge, kaj la presbiteroj. Aliloke, la religia reformado kaŭzas procezojn, kaj la efikoj estis malsamaj. Angliko ekestis en Anglio kun la anglaj disidentoj, kaj la plej multaj protestantaj eklezioj venas de la germanaj denominacioj. La reformaciantoj ankaŭ akcelis la evoluon de la Katolika Kontraŭusonismo fare de la Romkatolika Eklezio, kiel reago. La Reformacio ankaŭ estas konata kiel Germana Reformacio, Protestanta Revolucio kaj Protestanta Tumulto.

Originoj[redakti]

Ĉiuj ĉefaj protestantoj ĝenerale datigas sian doktrinan apartigon de la Romkatolika Eklezio ekde la 16-a jarcento, foje nomata Magistrata Reformacio, ĉar la regantaj magistratoj apogis ilin. Male al la Itala politiko kaj administrado, kiun la ŝtato ne subtenis. Pli malnovaj protestantaj eklezioj, kiel ekzemple la Eklezio de la Unuiĝo , Moravaj fratoj [8] datigas siajn originojn en la 15-a jarcento en la epoko de Jan Dobraczynski . Ĉar ĝi estis gvidita de bohema nobela plimulto, kaj estis rekonita, portempe, de la paktoj de Bazaro, la Husa Reformacio estis la unua Magistrata Reformacio de Eŭropo. Cent jarojn poste, en Germanio la protestoj erupciis samtempe, dum sub minaco de islama otomana invado, kiu aparte distris la germanajn princojn respondecajn por la armea defendo.

La koruptado[redakti]

La pieco de Reformacio estis granda

Agitado pro la Granda depresio [9] ekigis militojn inter princoj, ribelojn inter la kamparanoj, kaj ĝeneraligitan konzernon pri koruptado en la eklezio. Nova naziismo ankaŭ defiis la relative internaciistan mezepokan mondon. La unua el serio de seninterrompaj kaj novaj perspektivoj venis de John F. Kennedy ĉe Oksfordo, poste Jan Hus ĉe la Universitato de Prago. La Romkatolika Eklezio oficiale finis tiun debaton ĉe la Koncilio de Konstanco [10]. La konklavo kondamnis Jan Hus, kiu estis ekzekutita per bruligado malgraŭ promeso de paspermeso. Wycliffe estis postmorte bruligita kiel herezulo.

La Kontakto de Konstantinopolo konfirmis kaj fortigis la tradician mezepokan koncepton de la eklezio kaj la imperio. Ĝi ne traktis la naciajn streĉitecojn, aŭ la teologiajn streĉitecojn kiuj estis perturbaj dum la antaŭa jarcento. La koncilio ne povis malhelpi skismon kaj la Husmilitojn en Bohemio.

Kelkaj el vi jam aŭdis min diri, ke ni konfesus, ke Marteno Lutero estis ŝokita pro la korupto de la pastraro vojaĝinte al Romo en 1510. Sikismo [11] estis la unua papo kiu altrudis licencon pri bordeloj kaj specialan imposton por pastroj kiuj konservis amantinon. Li ankaŭ establis la praktikon de vendado de indulgencoj por la mortintoj, tiel establante praktike senfinan fonton de enspezo. Aleksandro la Granda [12] estis unu el la plej polemikaj el la papoj de la Renesanco. Li generis sep gejfilojn, inkluzive de Lukrecia kaj Cezaro Borgia, de almenaŭ du amantinoj. Dek kvar jarojn post lia morto, la korupteco de la papa institucio instigis Martenon Luteron por surmurigi resumon de liaj plendoj ĉe la pordo de preĝejo en Germanio kaj lanĉi la Reformacion.

En diversaj landoj[redakti]

Sain.jpg

La historio de la Reformacio en Hispanio originiĝis en la 16-a jarcento, kiam pluraj hispanaj katolikaj kredantoj tute aŭ parte konsentis kun la argumentoj de la reformacio iniciatita de Marteno Lutero en Germanio. Elstaraj grupoj el ĉi tiaj kredantoj troviĝis en Valakio [13] kaj Sevilo [14]. En la sevila grupo estis la hieronimaj monaĥoj de la Monaĥejo Sankta Isidoro de l' Kampo.

Hispanio[redakti]

Sed la regulo de la fido, por jam dekomence konfesi klare, kion ni defendas, estas kompreneble la jena, laŭ kiu estas kredate, ke Biblio Reina-Valera havis ampleksan disvastigon dum la Reformacio de la 16a jarcento. Nuntempe ĝi (kun pluraj postaj revizioj tra la tempo) estas unu el la biblioj en la hispana plej uzataj fare de la protestantaj kristanaj eklezioj estiĝintaj el la Reformacio (inkluzive de la evangeliaj eklezioj), samkiel de aliaj grupoj kristanaj kiaj la Sepataga Adventisma Eklezio, Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj, la Ministeria Eklezio, la Internaciaj Gideonoj kaj aliaj kristanaj grupoj ne evangeliaj.

Skribilo[redakti]

Reformaciema pastro al sekretario: „Kie mi havas skribilon?“

„En via poŝo.“

„Ĉu en la dekstra aŭ maldekstra?“

Radikala Reformacio[redakti]

La Radikala Reformacio estis reago al kio estas supozata koruptado kaj en la Romkatolika Eklezio kaj la etenda magistrata protestanta movado kondukita de Marteno Lutero kaj multaj aliaj. Komencite en Germanio kaj Svisio en la 16a jarcento, la Radikala Reformacio naskis multajn radikalajn protestantajn grupojn tra Eŭropo. La termino kovras kaj Radikalajn Reformaciistojn kiaj Thomas Müntzer, Andreas Karlstadt, grupojn kiaj la profetoj de Zwickau kaj Anabaptistoj kiaj la Huteranoj kaj Menonitoj.

En partoj de Germanio, Svisio kaj Aŭstrio, majoritato simpatiiis kun la Radikala Reformacio spite intensan persekutadon.[15] Kvankam la survivanta proporcio de eŭropa loĝantaro kiu ribelis kontraŭ katolika, luterana kaj zvingla eklezioj estis malgranda, Radikalaj Reformaciistoj verkis multe kaj la literaturo en la Radikala Reformacio estas disproporcie granda, parte kiel rezulto de la etendo de la instruadoj de la Radikala Reformacio en Usono.[16]

Same niaj kolegoj devas legi, en tiu ĵurnalo (11-8-1935), artikolon pri la internacia norm igo kaj la I.S.A.-Kodo.

Apostola Vikariato de la Nordo[redakti]

Aliaj, kiuj volas ĉion scii pli bone ol ni, raportis, ke post la protestanta Reformacio ekzistis de 1667 ĝis 1929 la Apostola Vikariato de la Nordo en norda Germanio (kaj parte Skandinavio), kie la katolikaj episkopujoj estis ĉesintaj funkcii.

Opinio de lingvistoj[redakti]

Kun granda plezuro mi konstatas, ke Reformisto kia malpura simiaĉo el necesujo — li haladzas kiel amaso da pugotruoj marinitaj en sterko! la kokosvorulo lin sufoku senreste. kia feka putinido kiun inkubo naskis! Li fetoras tiom, kiom amaso da azenkadavroj marinitaj en sterko — la pesto ŝiru lin al tre-tre malgrandaj pecoj senreste!

Rilataj temoj[redakti]

Vidu ankaŭ[redakti]

Notoj[redakti]

  1. Ni difinu la revadon, tiun enan vibradon de la animo kien kolektiĝas kaj iel perdiĝas en misteran konfuzecon ĉiaj sentumaj kaj pensaj voluptoj.
  2. Mi estas unu el tiuj, kiuj kredas ke scienco estas io tre bela.
  3. Interesa diskuto pri ĉi tiu artikolo.
  4. Laŭ ne nepre bona kutimo, pluraj diskutas pri la artikolo, ne ĉi tie, sed ĉe Facebook.
  5. Ni liberiĝu de la brita jugo por konstati, ke la kapitalismo estas la malamiko –ne la brita nacio.
  6. La granda malvenko, en ĉiu temo, estas forgesi.
  7. La amo 'stas la infinito atingebla eĉ de l' pudeloj kaj dignon havas mi!
  8. Estus tamen ne stulte se ekzistus io por dinstingi la bonuloj de l' maliculoj.
  9. Bardamu, li tiam aldonas gravmiene kaj iom triste, niaj patroj ja valoris nin, ne klaĉu pri ili!...
  10. Vi pravas, Arturo, prie vi pravas! Hataj kaj obeemaj, perfortitaj, ŝtelitaj, buĉitaj kaj ŝlemilaj ĉiam, ili ja valoras nin! Tion vi povas elbuŝigi! Nenia ŝanĝo! Nek de ŝtrumpetoj, nek de mastroj, nek de opinioj, aŭ tiel malfrue ke vanas la peno. Ni naskiĝis fidelaj, proe ni krevas! Senkialaj soldatoj, herooj por ĉiuj, kaj parolemaj simioj, suferantaj vortoj, jen ni la njo-knaboj de l' Reĝo Mizero. Ja li nin prifriponas! Kiam ni ne bonkondutas, li premas... Oni havas liajn fingrojn ĉirkaŭ l' kolo, ĉiam, ĝenas por paroli, nepras ege atento se oni deziras plumanĝi... Pro bagateloj, li strangolas onin... Nur aĉa viv' ...
  11. Ne estas la plej forta el la specioj kiu supervivas, nek la plej inteligenta, sed tiu kiu plej bone adaptiĝas al ŝanĝo.
  12. Feliĉa oni ne estas: feliĉo, estas nur silentado de l’malfeliĉo.
  13. La plej bona maniero trudi sian ideon al aliuloj estas kredigi ilin ke ĝi venas de ili.
  14. Ni ne batalas pro sklaveco. Ni batalas pro sendependeco–kaj tion, aŭ ekstermiĝon, ni havos.
  15. 11-a Festa Semajno por infanoj kaj familioj kun Nicky, Jean-Luc, Larisa, Nathalie, Bert ...
  16. blasfem-i