Protokoloj de cionaj saĝuloj
"Lerteco sorĉon ne bezonas"
- ~ Zamenhof pri Protokoloj de cionaj saĝuloj
"Mi jam blogis anglalingve ĉi-teme kaj komentis pri la kontribuaĵo de Zamenhof"
"La protokoloj de cionaj saĝuloj estas falsaj tekstoj"
- ~ Vikipedio pri PCS
"Nu, dankon pro la teksto"
- ~ leganto pri ĉi tiu artikolo
"Amen! Amen! Mil'ople Amen!"
- ~ idisto
"Mentir es fasili, mo mentir nur uni-foy es multim desfasil"
La protokoloj de cionaj saĝuloj (הפרוטוקולים של זקני ציון ) (PCS) estas tekstoj akiritaj de la rusa sekretservo. La dokumentoj montras pruvojn pri la monda hegemonio de la judoj. Esperanto, ekzemple, estas ilo de juda konspiro kontraŭ la homaro. Judoj kreis tiun lingvon por forigi naciajn lingvojn kaj subpremi la popolojn.
Ĝeneralaĵoj[redakti]
Sinjoroj de la konferenco,
Ĉe lasta kongreso de rusaj fervojaj oficistoj oni decidis, ke protokoloj okupas 80 paĝojn, dividitajn je 24 ĉapitroj. Ĝi entenas faktajn tekstojn de paroloj de juda gvidanto antaŭ la „Saĝuloj de Ciono“.
Ĝi estiĝis komence de la 20-a jarcento kaj estas grava libro. Laŭ Henry Ford, la Protokoloj de la saĝuloj de Ciono estas verko "tro terure vera por esti fikcio, tro profunda en sia kono de la sekreta radaro de la vivo por esti falsaĵo".
Historio[redakti]
Kiel ni sciigis en la lasta Bulteno, aŭtoro de la Protokoloj, laŭ Esperanta Civito[[1]] estas Jorge Camacho, kiu kreis ilin kiel "kalumniaj pamfletoj kontraŭ la raŭmistoj".
La plej frua versio de la Protokoloj estis trovitaj en aŭgusto kaj septembro de 1903 de la Sankta-Peterburga gazeto Znamia, sed la fina varianto venas el la dua eldono de libro aperinta en 1905 dum la unua UK.
La libro grave disvastiĝis nur post la oktobra revolucio tra tuta Eŭropo, ĉefe per la rusaj elmigrantoj. Post la dua mondmilito, en multaj landoj oni malpermesis ĝian publikigon kaj vendon por kaŝi la veron.
Enhavo[redakti]
Ĉiuj, kiuj legas la PCS-ojn malkrovas ke interfratiĝo de popoloj estas malbona ideo kaj pri pri ĉiu malbono kulpas judaĉoj, kiuj volas konkeri la mondon. Pace kunvivas popoloj kaj etnaj grupoj. Sed judojn ne kontentigas la interpopola paco sur la Tero. Ili strebas rompi la stabilecon kaj dividi homojn. Por ili estas uzeblaj ajnaj rimedoj. Taŭgas superstiĉoj, kiujn ili uzis en Rusio, organizintan komunismon. Taŭgas mitoj, kiujn ili uzis kontraŭ naciistoj dum la militoj. Cionistoj, havante multjarcentan sperton trompi popolojn, penetris ĉiujn sociajn, ŝtatajn kaj partiajn strukturojn kaj amasinformilojn. Cionismo estas juda faŝismo. La juda nacio nenion, krom malbono, sango kaj malĝojo, alportis al homoj. Unu el la gvidaj temoj de la libro estas la kompliceco inter la estonta juda bolŝevismo kaj la juda kapitalisma financo, en konspiro por trudi al la planedo mondan judan regadon; ekzemple, la tiam planita soveta registaro ricevus monon de judaj aferistoj de Eŭropo kaj Usono. La sama rezonado okazas pri la sociaj movadoj en la okcidentaj landoj, Britio aŭ Usono. Tri ĉapitroj temas pri la loko de la judoj en Usono. Dum centoj da paĝoj, la saĝuloj analizas ilian rolon de organizantoj kaj subtenantoj de alkoholismo, de blankulin-komerco, de financa, sporta kaj politika korupto, ktp. La internacia judo translokiĝis milionon da homoj de Pollando al Usono "kiel generalo translokas sian armeon".
Judoj kaj islamo[redakti]
Antaŭ ne longe, la “New York Journal” publikigis per grandaj literoj, la interesan sciigon ke Islamo aperis, laŭ Protokoloj de cionaj saĝuloj, por interpacigi la kristanojn kaj la judojn, tiel ke Muhamado honoris Jesuon filon de Marjam, kiel profeton anoncintan la venon de Muhamado mem (Johano 14:16; 15:26; 16:7).
Judoj kaj komunismo[redakti]
Laŭ la Protokoloj, judoj planis la komunisman revolucion. Fakte, post renverso de la caro la regnon en Rusio malice uzurpis judoj – judaĉa jugo estrita de Lenino! Ili forprenis ĉiujn valoraĵojn de Rusio. Tiutempe ĉiuj fortoj de la internacia cionismo servis por neniigi Rusion.
Judoj kaj ateismo[redakti]
Legante la Protokolojn, oni ekscias ke judoj propagandas ateismon, ĉefe kontraŭ ortodoksaj kristanoj. Propagandi ateismon al la rusortodoksa popolo kaj tiamaniere disdividi ĝin, malfortigi, demoralizi, transformi ĝin el monolita koloso al polvo – ĉu ne tio estas la plej supera servo al Israelo? Provo de judoj forleki kristanan ideon, detrui la tutan humanisman kulturon, kiu elkreskis surgrunde de kristanismo, neniigi plene unu el la plej religiaj popoloj de Eŭropo, la rusan, feliĉe ne sukcesis!
Judoj kaj Naziismo[redakti]
_.jpg)
Sendube, ĉiuj scias ke Hitlero estis judoj. Se oni legas la Protokolojn, ekscios ke, judoj preparis kelkajn knabojn, ĉefe el Aŭstrio por konkeri Germanion, trompi ĝin kaj detrui la puran arjan rason! Hitlero, sendube ruinigis Germanion. Kiel ĉiuj scias, koncentrejoj kaj Holokaŭsto estis simple falsaĵoj por trompi homaron kaj permesi la kreon de Judan Ŝtaton. Kiel diris Henry Ford en sia monumenta verko The International Jew "la ĉefa fonto de la malsano de la germana korpo (...) estas la influo de la judoj".
PAROLOJ DE L’ SAĜO[redakti]
En la lernejo estas plej multe ŝatata la kvieta, diligenta kaj precipe obeem a knabo, kiu en ĉiuj fakoj egalbone atingas la celon de la klaso kaj neniel kaŭzas penon al la instruisto . Sed kiam ni havas okazon, rigardi la lernejan epokon de la tute grandaj viroj, tiam ni ekscias, ke tre ofte ili estis objektoj de hontigo en siaj klasoj, ke ili kaŭzis ĉagrenon al siaj instruistoj kaj almenaŭ estis tute nekontentigaj lernantoj.
Prisaĝaj libroj[redakti]
Prisaĝaj libroj en la Malnova Testamento de la Biblio, kaj hebrea kaj kristana, estas didaktikaj libroj pri morala etiko. Ili celas instrui la Saĝon. Ili sin prezentas poemformaj kaj pro tio ili estas ankaŭ diritaj “Poeziaj libroj” pro la bildobrilo kaj frazaranĝo elaganta kaj muzika.
La hebrea Biblio enigas tiujn libojn en kolekton nomatan Ketuvim.
Parizo[redakti]
Kiu saĝon neniam havis, ĝin ne aĉetos en Parizo
Listo de la libroj prisaĝaj[redakti]
Tiaj libroj estas sep.
Hebreaj kaj kristanaj:
- Libro de Ijob esploranta pri la homa sufero
- Psalmaro didaktika kantaro-kanzonaro laŭdanta Dion
- Sentencoj de Salomono kolekto de motoj, didaktikaj reguloj kaj popolaj proverboj
- Kohelet (aŭ la Ekleziano aŭ la Predikanto) diskutanta pri bono kaj malbono
- Alta Kanto de Salomono kolekto de nuptaj-amaj poeziaj kantoj.
Nur kristanaj:
- Libro de la Saĝo parolas pri Dia Saĝo, idolkulto kaj “trompiga saĝo”
- Siraĥ simila al la Sentencoj de Salomono, sed socinivelen transportita.
Origina epoko de la prisaĝaj libroj[redakti]
La hebreaj prisaĝaj libroj redaktiĝis ĉiuj en epoko postekzila, escepte de la “Sentecoj de Salomono” kiu konservas erojn pli antikvajn kaj tiu de Ijob kiu utiligas kaj reskribas antaŭajn rakontojn.
La du nuraj kristanaj estis kompilitaj en epoko pli proksima al la kristanaj eventoj.
La Saĝo en la antikva Oriento[redakti]
La prisaĝa literaturo ĝuis riĉajn esprimojn en la antikva mediteranea oriento. Laŭlonge de tuta historio, Egiptio produktis la Sebayt (Instruaĵojn). En Mezopotamio, ekde la epoko de sumeroj estis atestitaj kompilaĵoj de proverboj, fabeloj, mitaj elpensoj, poemoj pri la sufero teme similaj al libro de Ijob.
La prisaĝa literatura ĝenro en orientaj literaturoj[redakti]
La prisaĝa literatura ĝenro estas karakterizita per esprimaro propra, kiu disvolviĝas per kurtaj frazoj, simila al tiu de la proverboj. La aŭtoro, la saĝulo, kutime intencas instrui al la aliaj, aparte al junularo, la arton de vivo. Li havas antaŭ si la socion, kun strukturoj kiujn li taksas pli/malpli senŝanĝaj, kaj gvidas la homojn adheri al tiuj strukturoj, por ke ili atingu la plenplenan sukceson. Tiuj libroj estas, tial, kolektoj celantaj puŝi al bonagado por la bona vivo, la ĝojo, la sukceso.
La intonacio de tiuj prisagaj verkoj estas plejfoje optimisma. Ili fundiĝas sur la antaŭsupozo ke tiu kiu praktikas la sugestitajn konsilojn aŭtomate atingos la sukceson aspiratan. Reale ne ĉio, en la verkoj, estas tiom simplema: ne forfuĝas al la saĝuloj ke la sukceso kaj la feliĉo ne ĉiam estas konstrueblaj per la aplikado de tiuj normoj: male, ofte la sukceso kaj la feliĉo estis ege foraj, kaj tio spite de la bona volo kaj la korekta aplikado de la kondutaj normoj. Tio puŝis al meditado pli profunda kaj malpli pretenda. Naskiĝis, tial, verkoj kiu surfacigis la probelemon de la “maljusteco” per kiu la dioj traktas la homojn.
Tiu tipo de meditado, karakterizita per la fakto de koncentriĝo sur la homo kaj sur ties destino, transcendas la striktan prisaĝan litraturan ĝenron: pro tio estus grava eraro difini tiujn librojn nur laŭbaze de literura ĝenro, Se utilas ekzemplo, la libro de Ijob kun peno povas resti en tiu kategorio.
La unuopaj prisaĝaj verkoj estas malafacile rekondukeblaj al tiuj skemoj: ĉiu havas sian individuecon. Tio veras por la verkoj egiptaj, sumeraj kaj hebreaj.
La Saĝo en la hebrea spiritualeco[redakti]
La Saĝo en la hebrea spiritualeco, laŭ la hebrea Biblio, estas frukto de intelektula movado, religia kaj etika kiu ekzercas profundan influon sur la popolo hebrea kaj ne nur. Laŭ la hebrea popolo, la Saĝulo estis ne nur la “scianto”, li estis ankaŭ kiu kapablas adekvate sin konduti en la diversaj travivaĵoj, kiu sciis pri la leĝo kaj ĝin praktikadis, konformante al ĝi sian konduton kaj la tutan vivon kaj, fine, ĝin sciigas al la aliaj, ilin pesvadante imiti.
Tiun ideon de altega civilizo estas esprimata en la “Siraĥ” tiele:
“Kaj mi mem, mi estas kvazaŭ fluejo, nutrata de rivero”,
kaj kvazaŭ akvokondukilo eniranta ĝardenon".
“Mi diris: Mi akvumos mian fruktoĝardenon, mi trinkigos mian legomĝardenon”.
”kaj jen mia fluejo fariĝis rivero”.
"kaj mia rivero fariĝis maro".
”Mian doktrinon mi disradios kiel lumon”,
“kaj mi ĝin montros ĝis malproksime.”
“Mi elŝutos instruadon kiel profetajn vortojn”.
”
"kaj mi postlasos ĝin al generacioj estontaj”.(24,28-31)
La tuta vivo estas konsiderata laŭ tiu Saĝo kiu, ĉiukaze aŭ ĉiurenkonte, kapablas diri la altvaloran vorton ilumantan kaj alirigantan.
En la prisaĝaj libroj estas aludata ankaŭ alia tipo de Saĝo, “la Mistika Saĝo” aŭ “Eterna Saĝo, kiu koincidas kun la “Dia Saĝo”.
En tiu transiro el la homa Saĝo al la dia Saĝo oni plenumas transcendan agon, pasante el pratika traktado de la Saĝo al filozofia kaj teologia traktado.
Tiu transcenda Saĝo aperas en la Sentencoj de Salomono (8,22-30):
La Eternulo min formis en la komenco de Sia vojo,
Antaŭ Siaj kreitaĵoj, tre antikve. Antaŭ eterno mi estis firme fondita, en la komenco,
Antaŭ la kreo de la tero. Kiam ankoraŭ ne ekzistis la abismoj,
Mi estis jam naskita, Kiam ankoraŭ ne ekzistis fontoj, ŝprucigantaj akvon.
Antaŭ ol la montoj estis starigitaj, Antaŭ la altaĵoj mi estis kreita;
Kiam la tero ankoraŭ ne estis farita, nek la kampoj, Nek la komencaj polveroj de la mondo.
Dum Li firmigis la ĉielojn, mi jam estis tie; Dum Li desegnis limojn sur la supraĵo de la abismo,
Dum Li fortikigis la nubojn supre, Dum Li firmigis la fontojn de la abismo,
Dum Li donis Sian leĝon al la maro, Por ke la akvoj ne transpaŝu siajn bordojn,
Kaj dum Li difinis la fundamentojn de la tero:
Tiam mi estis ĉe Li kiel konstruanto; Mi estis la ĝojo de ĉiuj tagoj, Ludante antaŭ Li ĉiutempe.
La Saĝo en la Nova Testamento[redakti]
Ĉikaze la Saĝo plenumas la transcendan salton kaj fariĝas la “Logos, la Verbo-Difilo kiu sin faris karno.
La elstarega asociiganto de tiuj nocioj estas Sankta Johano dirante ke Jesuo Kristoestis la Verbo de Dio]], kiu estis dekomence de la tempo, antaŭ ĉiuj aĵoj, kiu estis ĉe Dio kaj ke kio estis farita pere de li estis farita kaj ke Li venis inter la homoj por loĝi kun ili. [1]
Similaj konceptoj jam (jaro 62) esprimiĝis ankaŭ Sankta Paŭlo (Kol 1,16-17): “ĉar en li kreiĝis ĉio en la ĉielo kaj sur la tero, ĉio videbla kaj nevidebla, ĉu tronoj, ĉu regecoj, ĉu estrecoj, ĉu aŭtoritatoj; ĉio kreiĝis per li, kaj por li; 17 kaj li estas antaŭ ĉio, kaj en li ĉio ekzistas”.
Adorado de la saĝuloj[redakti]
Estis de komenco klare, ke Adorado de la saĝuloj ( μάγοι ἀπὸ ἀνατολῶν) estas evangelia rakonto (Mateo 2:1–11) pri saĝuloj venintaj el Oriento por adori la ĵusnakiton Jesuo. Ĝi estas populara temo ikonografia; la kristanoj rememoras ĝin per la festo Epifanio.
1 Kaj kiam Jesuo estis naskita en Bet-Leĥem de Judujo en la tempo de la reĝo Herodo, jen saĝuloj el la oriento venis al Jerusalem, dirante: 2 Kie estas tiu, kiu estas naskita Reĝo de la Judoj? ĉar ni vidis lian stelon en la oriento, kaj venis, por adorkliniĝi al li. 3 Kaj kiam la reĝo Herodo tion aŭdis, li maltrankviliĝis, kaj la tuta Jerusalem kun li. 4 Kaj kunveniginte ĉiujn ĉefpastrojn kaj skribistojn de la popolo, li demandis al ili, kie la Kristo devas naskiĝi. 5 Kaj ili diris al li: En Bet-Leĥem de Judujo (...)
7 Tiam Herodo sekrete venigis la saĝulojn, kaj precize sciiĝis de ili pri la tempo, kiam aperis la stelo. 8 Kaj li sendis ilin al Bet-Leĥem, dirante: Iru kaj elserĉu zorge pri la knabeto; kaj kiam vi lin trovos, sciigu al mi, por ke mi ankaŭ venu kaj adorkliniĝu al li. 9 Kaj aŭdinte la reĝon, ili ekvojiris; kaj jen la stelo, kiun ili vidis en la oriento, antaŭiris ilin, ĝis ĝi venis kaj staris super la loko, kie estis la juna knabeto. 10 Kaj vidante la stelon, ili ĝojis kun tre granda ĝojo. 11 Kaj veninte en la domon, ili vidis la knabeton kun lia patrino Maria, kaj adorkliniĝis al li; kaj malferminte siajn trezorojn, ili faligis sin kaj prezentis al li donacojn: oron kaj olibanon kaj mirhon.
Aŭgusteno de Hipono kaj Johano la Orbuŝa parolas pri 12 saĝuloj (vd la freskon kapadokian ĉi-dekstre); poste la tradicio de la Okcidento (interalie, ĉe Bede la Honorinda) atribuis al ili la nombron 3 (evidente, laŭ la nombro de la donacoj), la nomojn (Kasparo, Melĥioro kaj Baltazaro), la reĝan rangon kaj specifajn devenlandojn — vd Tri Reĝoj. La Orienta tradicio ĉi tiujn apokrifajn detalojn ne konas.
Plano Fugu[redakti]
La plano Fugu (japane: 河豚計画, purano fugu) estis ideo de la Japana Imperio por akcepti judajn fuĝintojn el nazia Germanujo dum la 1930-aj jaroj.
Tamen tute temis pri helpa agado. Oni deziris kapti kaj uzi la povumon de la juda intelektularo por la ekonomia, teknologia kaj scienca evoluo de la japana imperio kaj krei kontaktojn al influaj riĉaj judaj entreprenistoj en okcidento. La plano estis neniam kondukita vaste kaj iĝis tute nerealigebla post la subskribo de la tripovuma traktato en 1940, ĉar oni ne volis provoki Germanujon kaj riski la aliancon.
Initiatintoj de tiu plano estis la oficiroj, kiuj dum ilia partopreno en la Rusa revolucio ili aŭdis pri la protokoloj de cionaj saĝuloj kaj impresis ilin la povumo de la juda mondo. Tiuj oficiroj legis kune kun aliaj kolegoj kaj entreprenistoj multajn aliajn banadojn kaj estis taksitaj poste en Japanujo kiel fakuloj pri judismo.
Estiĝis la ideo fondi judan setlejon sur japana grundo. Komence de la 1930-aj jaroj dum la invado de Manekeno la japana registaro unuan fojon serioze konsideris la planon Fugu. Tie jam ekzistis sufiĉe granda juda popolo kaj la japanoj sin demandis, kiel allogi novajn judajn loĝantojn por la regiono.
En 1938 okazis grava konferenco de japanaj ministroj kaj subtenantoj de la plano Fugo. Pro la Kristalismo oni taksis, ke estis tempo agi, sed oni ne volis endanĝerigi la kreskantajn rilatojn al Germanujo. Tial la konferenco finiĝis sen klara rezulto. Oni decidis nur, ke ĉiuj judoj rifuĝintoj alvenontaj en Japanujo estu loĝotaj en Kopenhago. Tiuj rifuĝintoj estis translokigitaj al Ŝipo post la atako kontraŭ Pearl Harbor. Post postulo de la germanoj ili estis enfermitaj en la ŝipo.
Kolbe kaj la Protokoloj de cionaj saĝuloj[redakti]
Vidpunkte de bibliografio, Sankta Maksimilano Kolbe apogiĝas ankaŭ sur la Protokoloj de cionaj saĝuloj, hodiaŭ deklatitaj de la kritiko fidindaj. Kolbe tamen strebas devenigi sian penson el la dokumentoj mem de framasonoj (Konstitucioj, ritaro, manlibroj, komentoj, diversaj studoj…) kaj el la konfesoj de framasonoj revenintaj al kristanismo. Mankas en Kolbe intereson pri la rilatoj, tiam celebrataj, inter la framasonismo kaj juda-kabala esoterismo, objekto de studoj postaj.
Templo de Provo[redakti]
Mi kredas, ke la templo de Provo estas la templo 17 de La Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj. Ĝi troviĝas en Provo, Utaho.
La fundamentoj temoj de tiuj prisaĝaj libroj[redakti]
La precipaj temoj de la izraela Saĝo ĉeestas en diversaj eroj de la mezopotama kaj egipta literaturoj el kiuj certe helpis la priserĉon de la postaj bibliaj aŭtoroj. Tamen en tiuj literaturoj ne troviĝas personigo de la Saĝo kiel okazas en Izraelo, kie la Saĝo kondutas kiel persono de la ordinara vivo.
Personigo de la Saĝo[redakti]
Ricevita kaj kreskiĝanta ene de la historia kaj religia sperto de Izraelo, la Saĝo emas esti konsiderita kiel realo el si mem, disigita el Dio kaj el homo: alivorte, ĝi spertas evoluiĝon al personiĝo. La saĝuloj, krom la proverban saĝon kiu povas reguli, kun ioma sukceso, la vivon de la homo, rimarkas kaj admiras saĝon kiu travideblas en la ordo, en la harmonio kaj movo de la universo. Genezo 1 tion faras katekisme, psalmo 8, 19, 104 per la lingvaĵo de la preĝo…
La sama leĝo kiu estis la ekzamenilo de la Saĝo kontraŭ la eblaj devioj, estas prezentata en la eroj pli ĵusaj de la Readmono (6-a/5-a) kiel kolekto de normoj tiom “saĝaj” ke ili ekscitas la admiron de la popoloj por la juda popolo, deponprenanto de tia trezoro (Read 4, 5-8).
Siraĥ puŝos al la plenumiĝo tiun asimiladon simple identigante la Saĝon kun la TREALTA (24, 22).
La saĝuloj parolas pri la Saĝo kiu prezidas la kreadon (Sen 8. 30); pri la Saĝo kiu fiksas sian loĝejon en Izraelo subforme de leĝo (Siraĥ 24, 8 sen iu ajn specifo: estas ĉiam la sama Saĝo kiu enkondukas la homon al la renkonto kun la universo de Dio kaj al la renkonto de la universo kun Dio. La ensceniĝo de la Saĝo kiel persono, pli ol spekulativo pri atributo de Dio aŭ anticipo de iu plureco de personoj en Dio (kio estos revelaciita en la Nova Testamento) indikas la altvaloreco kaj la aŭtoritatecon de tiu Saĝo… Ĝi invitas al sia manĝotablo (Sen 9, 1-6) kaj minacas tiujn kiuj ĝin forpuŝas ĉar el ties ricevo aŭ forpuŝo dependas la vivo aŭ la morto. Ĝiaj netroveblo kaj mistereco (jiob 28; Saĝo 3,15- 31) substrekas ke nur Dio ĝin posedas kaj povas ĝin sendi kiel akompananto kaj amiko de la homo. Pro tio Siraĥ kaj la aŭtoro de la “libro de la Saĝo” adresiĝas al Dio per la preĝo por ĝin obteni (Sir 39, 4-6; Saĝo 8, 21); fakte, “spite de sia perfekteco unu inter la filoj de la homoj se al li mankas la saĝo kiu venas el Li, kiel nenio estos konsiderita” (Saĝo 9, 6). Ĝi ne enrompas perforte en la vivon de la homo kiel la profeta vorto, sed alvokas al kunlaborado plej libera kaj responsa, longdaŭra kaj engaĝa (Sir 39, 1-119).
Rezulto de tia kunlaborado estas la nova formo kiun ricevas la Vorto kiun Dio daŭrigas adresi al Izraelo, per lingvaĵo alirebla ankaŭ ekstere de Izraelo.
Personigo de la biblia Saĝo[redakti]
Tia personigo de la biblia Saĝo elstaras ĝuste en la prisaĝaj libroj kiuj anoncas kaj priskribas la karakterizojn de la Saĝon.
Tiaj libroj estas sep.
Hebreaj kaj kristanaj:
- Libro de Ijob esploranta pri la homa sufero
- Psalmaro didaktika kantaro-kanzonaro laŭdanta Dion
- Sentencoj de Salomono kolekto de motoj, didaktikaj reguloj kaj popolaj proverboj
- Kohelet (aŭ la Ekleziano aŭ la Predikanto) diskutanta pri bono kaj malbono
- Alta Kanto de Salomono kolekto de nuptaj-amaj poeziaj kantoj.
Nur kristanaj:
- Libro de la Saĝo parolas pri la Dia Saĝo, idolkulto kaj “trompiga saĝo”
- Siraĥ simila al la Sentencoj de Salomono, sed socinivelen transportita.
Rezulto de tiu persinigo estas la kontakto de la homoj kun persono kiu altiras konsilas helpas savas kaj... ludas inter la homoj…
Alia intermilita provo[redakti]
Mi konscias, ke en 1927 (en la 15-a de januaro) aperis pseŭdo-biletoj de la "Universala Spesmila Banko", laŭ valoroj 1/2 kaj 10 spesmiloj. Eldonitaj kun portreto de Zamenhof fronte, kaj kun foto de pacpalaco de Hago dorse, kiu estis ĉirkaŭita de indikoj: "10 spesmiloj egalvaloras al 8 gramoj da oro laŭ la proporcio de 11 el 12", kaj "Ĉiuj rajtoj rezervitaj, falsado leĝe punota". La valoro de la spesmilo restis ekzakte la sama, kiel en 1907.
La epizodo ŝuldiĝas al J. van Hengel, kiu estis stariginta t.n. "Holandan Esperanto-Oficejon" kaj eldonis monatan propagandan nederlandlingvan gazeton en 1924–1927. En 1925 estiĝis kontrakto inter li kaj la posedantoj de Holanda Esperantisto, laŭ kiu li prizorgus administradon kaj reklamadon de la gazeto. Sed van Hengel ne pagis la presiston, aperigis de li mem redaktitan numeron de la gazeto, tiel ke la eldonantoj devis provizore ĉesigi la eldonon. Tiam van Hengel komencis grandskalan konkurencan entreprenadon, eldonis gazeton Holandan Esperanton Pioniron, lernolibron, ktp.; faris el "Holanda Esperantisto" anoniman societon, establis propran presejon, fondis Nederlandan Esperanto-Asocion, starigis Universalan Spesmilan Bankon kaj... bankrotis en 1927. Tiu efemera Spesmila Banko ekzistis do nur dum kelkaj monatoj...
Vidu ankaŭ[redakti]
Notoj[redakti]
- ↑ El la Evangelio laŭ Johano (1,11): “1 En la komenco estis la Vorto, kaj la Vorto estis kun Dio, kaj la Vorto estis Dio. 2 Tiu estis en la komenco kun Dio. 3 Ĉio estiĝis per li; kaj aparte de li estiĝis nenio, kio estiĝis. 4 En li estis la vivo, kaj la vivo estis la lumo de la homoj. 5 Kaj la lumo brilas en la mallumo, kaj la mallumo ĝin ne venkis. 6 De Dio estis sendita viro, kies nomo estis Johano. 7 Tiu venis kiel atestanto, por atesti pri la lumo, por ke ĉiuj per li kredu. 8 Li ne estis la lumo, sed li venis, por atesti pri la lumo. 9 Tio estis la vera lumo, kiu lumas al ĉiu homo, venanta en la mondon. 10 Tiu estis en la mondo, kaj la mondo per li estiĝis, kaj la mondo lin ne konis. 11 Li venis al siaj propraĵoj, kaj liaj propruloj lin ne akceptis.
