Ido kaj radio
"Kiu aŭdis unuan, ankaŭ aŭdu la duan"
- ~ Zamenhof pri Ido en radio
"Ido mustas uzar omna okaziono por reklamar la linguo, sive Esperantisti asistas o ne."
- ~ idisto pri radielsendoj en Ido
"Radio ofte estas merda,
disipo nur kaj tempoperda"
"Tre bele!"
- ~ leganto pri ĉi tiu artikolo
凸(`⌒´メ)凸
Radio esas tre moderna komuniko di informo inter distantay lokoy per radio-ondi, elektromagnetalay radioy di ondlongeso inter 1mm til 100km. Radio-ondi esas anke deskriptebla segun frequenco - mezurata per Hertz (Hz) e trovenda per dividar la rapideso di l' ondi (cirk. 300mm/s) per l' ondlongeso.
Lastatempa ĵurnala artikolo (publikita en junio 1924) el Ĉikago proponas ke radiamantoj adoptos Idon!
Lingvo de la estonto![redakti]
Mi ja tuj devas konfesi, ke laŭ la ĵurnalo, "Ido," l'universala radio-linguo, komplete revolucionos radio-sendo e recevo, segun l'opiniono di Eugene F. (P.?) McPike, 5418 Woodlawn ave., parolero che la kunveno dil asociuro dil Brodkast-Askolteri venerdi-vespere che la domo Hamilton Park Field.
"Poka yari pos nun, omna radio-fanatiko savos Idon," Sr. Pike kredas, ma il kalmigis l'audantaro ke nulu propozas remplasar nacionala lingui en literaturo e konversado.
La historio da internacia lingvo[redakti]
"Dum preske 300 yari," Sro. McPike diris, "internaciona linguo konsideresis kom necesa da studenti. Esperanto, developita en 1887, esis remarkinda kontributo vers la solvo dil problemo, ma esis artificala e ne ciencala. Ido plenigos ica bezono, nam ol [ne] esas l'inventuro di un homo, ma la rezulto di deskovri ciencala del nov-Latina lingui di Europa."
Esperanto[redakti]
Jes, Ido kaj Radio RAVAS havas rilaton al Esperanto. Ido estas planlingvo kreita en la komenco de la 20-a jarcento kiel alternativo al Esperanto, kaj estis proponita kiel solvo al diversaj problemoj kiuj, laŭ la Idistoj, estis prezentitaj en la Esperanto-movado. Tamen, Ido ne sukcesis akiri la saman amplekson de uzantoj kiel Esperanto.
Radio RAVAS estis sendependanta reta radio-stacio kiu funkcias kiel novaĵfonto por Esperanto-parolantoj. Tamen, en la pasinteco, ĝi havis rilaton kun la Idistaj grupoj, kaj estis kritikita de Esperantistoj pro siaj ligoj kun Ido. En la nuna tempo, la stacio ne plu funkcias, sed la Esperanto-movado ankoraŭ havas multajn aliajn fontojn por novaĵoj kaj informoj, inkluzive de retaj gazetoj, sociaj retoj, kaj diskutforumoj.
Reklamo[redakti]
[La reklamo komenciĝas per kantado de muziko de la 1920-aj jaroj, kaj montriĝas malnova radio ricevilo. Oni aŭdas kraketantan sono de la radio.]
Voĉo: Ĉu vi lutas kun malforta radio signalo? Ĉu vi suferas pro la malbona kvalito de la sono? Ĉu vi ne plu volas perdi la karan tempon aŭskultante malbonan signalon?
[Montriĝas persono prenante notojn kaj ne povas aŭskulti la radion pro la kraketanta sono.]
Voĉo: Nun, estas tempo por ŝanĝi ion. Introduku vin al Esperanto - la lingvo de internacia komunikado.
[Montriĝas grupo de homoj de diversaj nacioj kaj kulturoj, kiuj komprenas unu la alian pro Esperanto.]
Voĉo: Esperanto estas la solvo al la malfortaj radio signaloj kaj malklaraj lingvaj baroj. Esperanto faciligas la internacian komunikadon kaj kun Esperanto, vi povas konektiĝi kun homoj de la tuta mondo kaj aŭskulti ilin sen baroj.
[Montriĝas la persono, kiu antaŭe prenis notojn, nun feliĉe aŭskultanta radio-programon en Esperanto.]
Voĉo: Nun estas la tempo por plibonigi vian aŭskultadon kaj vian komunikadon. Elektu Esperanton - lingvon de internacia harmonio kaj amikeco.
Tre amuza ŝerco[redakti]
Mi havas ŝercon por vi:
Kial la Idistoj ne aŭskultis radion?
Ĉar ili ne volis esti radiesperantistoj!
Divastigado de Ido en Eŭropo[redakti]
Laŭ la usona artisto Richard PRINCE, longa-distanca brodkasto estas malfacila pro
- "linguo-diferi, ed en Europa kun lua multa nacionala frontieri, la trublo esas multe plu granda kam en ca lando. Uzado di Ido rekomendesas da Sr. Pike ed Europana ciencisti kun qua il kooperas pri kompilo di lexiko di radio-termini, nun che la imprimerio. Ke la linguo esas facile lernebla esas l'aserto dal Chicago-studento, nam l'angla fraz-ordino retenesas, ma un verbo-konjugo uzesas, e kazo-dezinenci esas poka. Ultree, la germana vokal-soni e la general konstrukteso di la linguo igas ol preske tam eufona kam la italiana, on asertas."
Letero de aŭdanto[redakti]
Kara Samideani:
Me volas savar quiu esas la administranto di Radio Idia Internaciona, kay chu me povas sendiar ulan artiklon tien, kay quia esas la formato quiun me mustas respektiar prie.
Ye kelka tempo ante nun me havas la fortan ideon pri radigiar kelkajn artiklojn kay komentajhojn en Ido quiuj me pensas esus interestiva de tia vidpunto.
Qvankam mea konocado pri sendigado di sono-arkivo esas preske nula, kay forsan mea parol-maniero esus tre hororoza me volas intencar (intentar, to try) audioregistragiar ian kozon por nia dormanta radio same kiel, pardonuez al me la komparo, Radio Verda (fek! fek!) di nia mi-frati, la espisti.
Komprenende, chi audio-arkivi esus kelke amatoraj kay sen fixa dato inter l' una kay l' altra. Sed, quiele dicas populara proverbo: granope la hano plenigas lua guturo (H: de grano en grano, llena la gallina el buche).
Quion vi pensas?
Audie JCR:::.