19-a jarcento
Rabato por rabito!
"Hodiaŭ supre, morgaŭ malsupre"
- ~ Zamenhof pri la 19-a jarcento
"A sua pesquisa - 19-a jarcento – não encontrou nenhum documento"
"La mondo je la fino de la 19a jarcento, kiam Esperanto aperis, estas kvalite malsama ol tio aktuala"
- ~ Ralph Dumain pri 19-a jarcento
"Estas nenio alia ol longspira socikritika artikolego"
- ~ Milokula Kato pri ĉi tiu artikolo
"Laŭ mi ĝi estas nepre leginda"
- ~ Andreas Kueck ne pri ĉi tiu artikolo, kompreneble
"Mi vere samopinias al vi"
- ~ mi pri la supra diraĵo
"Mi klopodas ne plu fari tiun chi eraron! "
"Unesma pazo a la vinko finala."
- ~ Idisto pri la 19-a jarcento
Je l' fino de la XVa jarcento, sekve de la sieĝo de Tuluzo, en sia jarraporto la prezidanto, s-ro Derks, konstatas ke Sro. Ege, nuna prezidanto de la societo, skribas ke en la 19-a jarcento ĉion determinis kredo pri definitivaj solvoj: la scienco defintive solvis la prosperon de la homaro, la religioj definitive solvis moralajn rilatojn, la materiisma filozofio definitive solvis justan politikan sistemon kaj Zamenhof definitive solvis la lingvan Babelon. Sed tio ne estas ĉio. Kiel ja konate estis do nature, ke ĉiuj definitivaĵoj fiaskis en teruraj kaosoj: la scienco kondukas nin al ekologia detruo de la mondo, la politika definitivismo kondukis al teruraj militoj, la religiaj moraldefinitivismoj kondukis al monda koruptismo kaj la Zamenhofa solvo kondukis al tio ke nur kelkdekmil homoj ankoraŭ kredas pri tio.
Fine de 1800 oni komencis eldoni glumarkojn, arte desegnitajn, kies bildoj rilatis ĉefe al LLZ aŭ al esperantaj eventoj, ĉiaspecaj. Tio supozigas, ke Esperantistoj tutcerte multnombre tiujn reklamilojn aĉetis por dissendadi tra la mondo, kaj ankaŭ por propra kolekto. Tiel same certe okazis pri la kongresaj insignoj, aŭ aliaj broĉetoj kun verda stelo, aŭ pingloj por kravato ks., kiuj servis ankaŭ por facila interkonebleco. Same tiuj ĉi certe estis interesaj kolektindaĵoj, ankaŭ ĉar en tiuj foraj tempoj oni farigis artismajn medalojn.
Esperanto[redakti]
Precipe ĉe ni en Aŭstrio oni jam parolis Esperanton dum la 19-a jarcento. La lingvo Esperanto estis kreita de Ludoviko Zamenhof kaj prezentita en lia verko "Unua Libro" en 1887. La lingvo rapide gajnis atenton kaj komencis disvastiĝi inter homoj de diversaj kulturoj kaj landoj. En la 19-a jarcento, estis kreadaj kaj dissendaj aktive Esperantaj libroj, gazetoj, kaj aliaj verkistoj uzis la lingvon por komunikiĝo kaj literatura esprimado.
Reklamo[redakti]
Saluton al ĉiuj kultivitaj homoj de la mondo! Ĉu vi sopiras pri internacia amikeco, kaj deziras kompreni vian najbaron en la lingvo de harmonio? Nu, nun estas ebleco, per la revolucia nova lingvo "Esperanto"!
Neniam antaŭe estis tia simpla kaj eleganta rimedo por interkompreniĝo. Kun Esperanto, vi povas krei konektojn kun homoj el diversaj landoj, esprimi viajn pensojn kaj ideojn, kaj partopreni en la kreskanta movado por internacia komunikado.
Batalu kontraŭ la bariloj de la malsamaj lingvoj, kaj unuiĝu en la Esperanto-komunumo! Ĉi tiu estas la lingvo de la estonteco, la lingvo de amikeco kaj kultura interkonsento. Ekspertu Esperanton hodiaŭ kaj traserĉu la novajn horizontojn, kiujn ĝi malfermas antaŭ vi.
La Esperanta vojo atendas vin, karaj homoj de la monda kaj amika spirit'!
Tre amuza ŝerco[redakti]
Kial la Esperantistoj ne povis sendi retmesaĝojn en la 19-a jarcento? Ĉar iliaj modemoj estis tro lentaj, kaj la ret-araĉoj ankoraŭ loĝis en arboj!
Jaroj[redakti]
Atentu, ke
Tamen, tamen, amikoj, ni estu humanaj !